بااینکه محصولات استیل 304 و 316 عنوان پرفروش‌ترین گریدهای استنلس استیل را یدک می‌کشند، اما تفاوت‌هایی بین آنها وجود دارد. البته این تفاوت‌ها در جزئیات خواص این دو گرید نمود پیدا می‌کند. به عبارتی، قیاس آنها مشابه قیاس سیب سبز و سرخ است و کارایی هر دو تقریباً یکسان است. برای اینکه با طور کامل و دقیق با تفاوت استیل 304 و 316 آشنا شوید، با ما همراه باشید تا آنها را ازنظر فاکتورهای مختلف کیفی و کمی مقایسه کنیم. برای مشاهده و استعلام قیمت ورق استیل به این صفحه مراجعه نمایید.
بررسی تفاوت استیل 304 و 316
مهم‌ترین تفاوت‌های استیل 304 و 316 عبارت است از:
- قیمت: در محصولات مشابه مانند انواع ورق‌ها و لوله‌ها و در ابعاد یکسان، استیل 316 گران‌تر از استیل 304 است.
- ترکیب شیمیایی: استیل 316 مقدار نیکل بیشتری نسبت به گرید 304 دارد. همچنین، گرید 316 حاوی مولیبدن است که استیل 304 فاقد آن است.
- مقاومت به خوردگی: به سبب وجود عناصر آلیاژی بیشتر در استنلس استیل 316، این نوع استیل مقاومت به خوردگی بهتری دارد.
- مقاومت به اکسیداسیون: استیل 316 مقاومت به اکسیداسیون دمابالای بهتری نسبت به 304 از خود نشان می‌دهد.
- کاربردها: استیل 304 به دلیل قیمت ارزان‌تر کاربردهای عمومی‌تری داشته اما استیل 316 اغلب در مصارف صنعتی و خاص مورداستفاده قرار می‌گیرد.
مقایسه استنلس استیل 304 و 316
درک درست تفاوت استیل 304 و 316 منوط به بررسی دقیق و مقایسه خواص آن‌هاست. شما در جایگاه خریدار باید بتوانید این دو گرید را به‌خوبی از یکدیگر تشخیص دهید تا از ضررهای احتمالی ناشی از خرید محصول مغایر جلوگیری کنید. در ادامه به بررسی تخصصی و مقایسه استنلس استیل 304 و 316 می‌پردازیم.
مقایسه ترکیب شیمیایی
تفاوت اصلی استنلس استیل 304 و 316 به ترکیب شیمیایی آنها مربوط می‌شود. استیل 316 حاوی حدود 16% کروم و حداقل 10% نیکل است و در مقابل، استیل 304 حدود 18% کروم و حداقل 8% نیکل دارد. نکته مهم دیگر، وجود عنصر مولیبدن به مقدار حدود 2% در استنلس استیل 316 است که خواص دمابالای بهتری به آن می‌بخشد.
علت تفاوت قیمت
قیمت محصولات استیل 304 و 316 تحت تأثیر 3 عامل اصلی قرار دارد. نخست اینکه استیل 304 به دلیل عدم برخورداری از مولیبدن و همچنین وجود نیکل کمتر در ترکیب شیمیایی آن، ارزان‌تر از استیل 316 است. عامل دوم نوسانات نرخ ارز است. تمامی این محصولات چه به‌صورت ورق یا لوله وارداتی هستند و نوسانات نرخ ارز موجب تغییرات شدید قیمت آنها می‌شود. عامل سوم نیز میزان عرضه و تقاضا در بازار است. استیل 304 به دلیل کاربردهای گسترده‌تر و قیمت مناسبی که دارد بیشتر عرضه می‌شود و این امر قیمت مقرون‌به‌صرفه را برای این گرید به دنبال دارد.
مقایسه خواص مکانیکی
به‌طورکلی، هر دو گرید 304 و 316 خواص مکانیکی بسیار خوب و نزدیک به یکدیگر دارند و ازآنجایی‌که از نوع استیل آستنیتی هستند، از طریق عملیات حرارتی قابلیت سخت‌کاری ندارند. اما از طریق فرآیندهای کار سرد می‌توان استحکام و سختی آنها را بهبود بخشید.
بررسی کاربردها
مهم‌ترین کاربردهای استنلس استیل گرید 304 شامل موارد زیر می‌شوند:
- ساخت تجهیزات فرآوری مواد غذایی: به دلیل خاصیت ضد زنگ و تمیزکاری آسان، از این گرید برای ساخت ظروف، مخازن، میزها و سایر تجهیزات در صنایع غذایی استفاده می‌شود.
- تجهیزات آشپزخانه: به دلیل قیمت تمام‌شده مقرون‌به‌صرفه و مقاومت به زنگ‌زدگی مناسب، اغلب وسایل آشپزخانه نظیر ظروف، سینک ظرف‌شویی، چاقوها، قاشق و چنگال از این گرید ساخته می‌شوند.
- ساخت بدنه لوازم‌خانگی: بدنه بسیاری از وسایل ازجمله یخچال، لباسشویی، گازها، ماشین ظرف‌شویی و… از جنس ورق استیل 304 هستند.
- تجهیزات ساختمانی و معماری: در ساخت اتاقک آسانسور، نماهای داخلی و خارجی و نیز شیرآلات حمام و سرویس بهداشتی کاربرد دارند.
- تجهیزات پزشکی و بیمارستانی: تجهیزاتی همچون وسایل جراحی، سینی و تخت بیمارستانی از استیل 304 ساخته می‌شوند.
- انواع مقاطع فولادی: از استنلس استیل 304 در ساخت مقاطعی نظیر ورق‌ها، لوله‌ها، قوطی پروفیل، نبشی و ناودانی استفاده می‌شود.
در مقابل، مهم‌ترین کاربردهای استنلس استیل گرید 316 عبارت‌اند از:
- لوله‌های انتقال: از لوله‌های استیل 316 برای انتقال سیالات بسیار خورنده یا خطوط انتقال آب، نفت و گاز استفاده می‌شود.
- صنایع دریایی: در ساخت تجهیزاتی مانند کشتی، انواع قایق، ساخت قطعات و بخش‌های بنادر و اسکله‌ها کاربرد دارند.
- تجهیزات فرآوری شیمیایی مواد: لوله‌ها و تجهیزات فراوری در صنایع حساس همچون پتروشیمی‌ها و پالایشگاه‌ها از استیل گرید 316 ساخته می‌شوند.
- ساخت مقاطع: ورق استیل 316 و انواع لوله‌ها به‌صورت درزدار و بدون درز دامنه وسیعی از مصارف استیل 316 را به خود اختصاص می‌دهند.
نحوه تشخیص استیل 304 از استیل 316
یکی از چالش‌های اساسی در هنگام استفاده از محصولات استیل خصوصاً گریدهای 304 و 316، تشخیص نوع گرید آن‌هاست. برای این منظور باید به برگه آنالیز یا کنترل کیفی محصول رجوع کنید. اما چنانچه نوع گرید در آنالیز قید نشده باشد، باید به دنبال راه دیگری برای تشخیص استیل 304 از 316 باشید.
اولین و مطمئن‌ترین راه، توجه به ترکیب شیمیایی است. چنانچه استیل حاوی حدود 18 درصد کروم و 8 درصد نیکل باشد، اصطلاحاً به آن استیل 18/8 می‌گویند و گرید آن می‌تواند 304 باشد. اما اگر حاوی حدود 18 درصد کروم و 10 درصد نیکل باشد، به گرید 316 نزدیک‌تر است.
ضمن اینکه، می‌توان استیل 304 و 316 را از روی شماره متریال آنها در استانداردهای مختلف تشخیص داد. در جدول زیر، معادل استیل 304 و معادل استیل 316 در استانداردهای معتبر دنیا آورده شده است.
در مواقعی که به برگه آنالیز دسترسی ندارد، باید از آنالیز کوانتومتری برای تعیین ترکیب شیمیایی یا آزمون تست جرقه‌ای مولیبدن استفاده کنید. در روش اول تمامی عناصر موجود در ترکیب شیمیایی استیل مشخص خواهند شد و می‌توانید با توجه به مقدار حضور کروم و نیکل، نوع استیل را تشخیص دهید. در روش دوم، تنها میزان مولیبدن در استیل مشخص می‌شود. ازآنجایی‌که استیل 304 فاقد مولیبدن است، حضور این عنصر در نتیجه آزمون بیانگر استیل 316 است.
نظرات کاربران
پرسش خود را ثبت کنید یا تجربههایتان را با ما به اشتراک بگذارید.